فارغ التحصیلان مهندسی شیمی چه کار می کنند؟

پیرجو

مدیر ارشد
مدیر کل سایت
مدیر ارشد
فارغ التحصیلان مهندسی شیمی چه کار می کنند؟
هدف
مهندسي شيمي رشته گسترده ‌اي است كه در دوره كارشناسي آن با استفاده از اصول مهندسي به همراه مباني رياضيات و شيمي و فيزيك، زمينه‌هاي لازم براي طراحي و بهره ‌برداري از صنايع متنوعي به دانشجويان آموزش داده مي‌شود. نظر به اينكه اصول مهندسي در مورد صنايع بسيار متنوع و گسترده شيميايي يكسان است، مهندسان شيمي از انعطاف فوق‌العاده‌اي در انتخاب شغل برخوردارند پس از فراگيري فيزيك، شيمي و بخصوص رياضيات و همچنين دروس اصلي اين رشته مانند موازنه انرژي و مواد، ترموديناميك، مكانيك سيالات، انتقال حرارت، انتقال جرم، عمليات واحدهاي صنعتي، طراحي راكتورهاي شيميايي، كنترل فرآيندها و اقتصاد و طراحي مهندسي مطرح مي‌شوند.
به علاوه ، دروس ديگري در مهندسي عمومي نظير مباني برق، استاتيك و مقاومت مصالح، مهندسي محيط زيست، رسم فني و كارگاهها، براي تكميل اطلاعات مهندسي دانشجويان آموزش داده مي‌شوند. در دوره كارشناسي مهندسي شيمي علاوه بر دروس فوق چند درس ديگر در زمينه‌هاي تخصصي نظير صنايع نفت و گاز و پتروشيمي ، صنايع غذايي، صنايع معدني و طراحي فرآيند ، به مدت حدود يك نيمسال تحصيلي ارائه مي‌شوند كه دانشجويان بر حسب علاقه خود و يا زمينه كاري موجود در صنايع مختلف، آنها را انتخاب مي‌كنند. ارائه اين تخصص ها در دانشگاههاي مختلف بستگي به علاقه و توان آموزشي هر دانشگاه دارد.
توانايي‌هاي عمومي مورد نياز و قابل توصيه
يك دانشجوي مهندسي شيمي در درجه اول بايد در دروس رياضي قوي باشد و دو درس فيزيك و شيمي در مراحل بعدي قرار دارد.
فردي كه رشته مهندسي شيمي را انتخاب مي‌كند بايد در رياضيات و فيزيك قوي باشد. البته در اين رشته، درس شيمي نيز اهميت دارد اما رياضيات و فيزيك از اهميت بيشتري برخوردار است. همچنين داوطلبان آزمون سراسري بايد بدانند كه رشته مهندسي شيمي رشته آساني نيست، پس اگر داوطلبي به تحقيق و مطالعه مستمر علاقه زيادي ندارد، بهتر است كه وارد اين رشته نشود.
دانشجويان مهندسي شيمي نسبت به دانشجويان رشته‌هاي مهندسي ديگر تنها 9 واحد بيشتر شيمي مي‌خوانند . يعني علاوه بر شيمي عمومي 1 كه در اكثر رشته‌هاي مهندسي ارائه مي‌شود، شيمي عمومي 2 (در دوره های جدید این درس حذف شده است)، شيمي آلي و شيمي تجزيه نيز مطالعه مي‌كنند. در مقابل، رياضي در اين رشته بسيار اهميت دارد چون يك مهندس شيمي براي طراحي راكتور ، برج و مبدل نياز به دانش رياضي دارد.
علاوه بر رياضي و فيزيك، تسلط بر زبان انگليسي نيز در اين رشته بسيار مهم است چون اكثر كتب تخصصي اين رشته به زبان انگليسي مي‌باشد. همچنين دانشجوي اين رشته بايد داراي دقت نظر خوبي باشد براي آن كه در مهندسي شيمي علاوه بر آزمايش هايي در مقياس بزرگ، آزمايشهايي در مقياس كوچك نيز وجود دارد. براي مثال ما در شيمي تجزيه بعضي آزمايش‌هايمان در حد ميليونيم p.p.m است و بدون شك در چنين آزمايشي اگر يك صدم گرم نيز اشتباه بشود، همه آزمايش به هم مي‌ريزد.(وای چه بشود)
صنايع شيميايي كشور ما بسيار بكر و دست‌نخورده است و ما تا كنون از امكاناتمان بخوبي بهره ‌برداري نكرده ‌ايم براي مثال بسياري از فرآورده‌هاي شيميايي مثل مواد اوليه دارويي، بهداشتي و آرايشي را كه توليدشان نيز نسبتا راحت است از خارج از كشور وارد مي‌كنيم و يا در خيلي از كاتاليزورهاي صنعت نفت جا براي فعاليت افراد خلاق و نوآوري كه كوشا و فعال باشند، وجود دارد.
 

پیرجو

مدیر ارشد
مدیر کل سایت
مدیر ارشد
توانايي هاي فارغ‌التحصيلان

توانايي هاي فارغ‌التحصيلان

صنايع گاز
فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌توانند پس از پايان تحصيلات و كسب تجربه لازم ، امور متفاوتي را از نظر طراحي ، ساخت ، اجرا و نظارت بر اجراي طرحهاي مختلف به عهده گيرند كه در زير به برخي از آنها اشاره مي‌شود:
- طراحي ، محاسبه و ساخت واحدهاي نم‌زدايي و شيرين‌سازي گاز طبيعي .
- طراحي ، محاسبه و ساخت واحدهاي تفكيك كننده اجزاي گاز طبيعي .
- طراحي خطوط لوله انتقال گاز طبيعي از مخازن گاز به پالايشگاهها.
- راهبري و نظارت بر عملكرد پالايشگاههاي گاز طبيعي.
- انجام كليه محاسبات مربوط به گاز طبيعي از قبيل محاسبات مربوط به تشكيل هيدرات هاي گازي و غيره.
- طراحي و نظارت بر عملكرد خطوط لوله گاز طبيعي از پالايشگاهها به مراكز مصرف .
- طراحي شبكه‌هاي توزيع گاز طبيعي در شهرها.
- طراحي و ساخت دستگاههاي جداساز گاز- مايع ، گاز-جامد و مايع-جامد.
صنايع غذايي
- رفع اشكال و حل مشكلات مربوط به اين تخصص.
- تطبيق شرايط كمي و كيفي توليد با تقاضا.
- توسعه و انتقال فن‌آوري به منظور بهبود شرايط توليد در صنايع غذايي.
- برنامه ‌ريزي فعاليتهاي توليد در صنايع غذايي.
- طراحي و نظارت بر ساخت دستگاهها و شبكه‌هاي مورد نياز در صنايع غذايي مانند راكتورها و برجهاي جذب و دفع .
- نظارت بر نصب و راه‌اندازي سيستمها .
- بهره ‌برداري از صنايع به نحو مطلوب (از لحاظ فني و اقتصادي).
طراحي فرآيندهاي صنايع نفت
فارغ‌التحصيلان اين دوره توانايي كافي در احراز مشاغل و ايفاي وظايف زير را دارند: انجام محاسبات و تعيين مشخصات وسايل، دستگاهها و فرآيندهاي شيميايي كه در صنايع نفت مورد استفاده قرار مي‌گيرد. منظور از طراحي فرآيند در صنايع نفت، استفاده از داده‌هاي موجود به منظور محاسبه و تعيين مشخصات فني يك دستگاه ، يك واحد و يا يك كارخانه تا حد تشكيل نمودار جرياني كامل است.
پالايش (آخرش هستند)
فارغ‌التحصيلان اين رشته داراي تواناييهاي زير هستند:
فعاليت در پالايشگاههاي نفت و گاز، كارخانه‌ها و مجتمع هاي پتروشيمي، كارخانه‌هاي تصفيه روغن ، امور انتقال فرآورده‌ها و واحدهاي توليد مواد شيميايي و ... . همكاري با مراكز علمي و صنعتي كشور در زمينه برنامه ريزي و گسترش اين صنايع و ... .
 

پیرجو

مدیر ارشد
مدیر کل سایت
مدیر ارشد
ادامه

ادامه

صنايع پتروشيمي
فارغ‌التحصيلان اين رشته داراي تواناييهاي زير هستند:
فعاليت در پالايشگاههاي نفت و گاز ، كارخانه‌ها و مجتمعهاي پتروشيمي، كارخانه‌هاي تصفيه روغن ، امور انتقال فرآورده‌ها و واحدهاي توليد مواد شيميايي و همچنين همكاري با مراكز علمي و صنعتي كشور در زمينه برنامه‌ريزي و گسترش اين صنايع .
رابطه مهندسي شيمي با علم شيمي
آيا مي‌دانيد كه دانشجويان گرايشهاي مختلف رشته مهندسي شيمي تنها 12 واحد شيمي مي‌گذرانند كه از اين 12 واحد نيز 3 واحد در اكثر رشته‌هاي مهندسي ارائه مي‌شود؟
و آيا مي‌دانيد كه بيشتر دروس مهندسي شيمي با رشته‌هاي مهندسي ديگر ، بخصوص مهندسي مكانيك گرايش حرارت و سيالات مشترك است؟
حتما مي‌پرسيد پس چرا عنوان اين رشته مهندسي شيمي است؟
عنوان كامل اين رشته، مهندسي صنايع شيمي است. يعني همان‌طور كه ما مهندس هایی در صنايع الكترونيك و مكانيك داريم، در صنايع شيمي نيز داريم. اما به مرور كلمه صنعت از عنوان يك رشته حذف شده و به همين دليل داوطلبان آزمون سراسري فكر مي‌كنند كه مهندسي شيمي شبيه به رشته شيمي است. در حاليكه نسبت بين مهندسي شيمي و شيمي مثل نسبت بين مهندسي برق و فيزيك مي‌باشد.
به دست آوردن مواد شيميايي در آزمايشگاه به علم شيمي باز مي‌گردد. يعني وقتي كه ما در آزمايشگاه ماده A را با B تركيب مي‌كنيم و ماده C به دست مي‌آيد از علم شيمي استفاده كرده‌ايم اما اين كه از چه طريقي از A و B به C مي‌رسيم در حيطه مهندسي شيمي قرار دارد. از سوي ديگر يك شيميست در آزمايشگاه فعاليت مي‌كند در حاليكه يك مهندس در مقياس صنعتي كار مي‌كند و براي رسيدن به هدف خود از دروس مهندسي مثل انتقال حرارت، انتقال جرم، مكانيك سيالات ، طراحي رآكتورها و يا ترموديناميك ياري مي‌گيرد. به عبارت ديگر در مهندسي شيمي فقط از علم شيمي به عنوان يك پايه استفاده مي‌شود و سپس به سراغ دروسي مي‌رويم كه محاسباتي و مهندسي هستند.
تفاوت عمده مهندسي شيمي با شيمي در اين است كه مهندس كارش طراحي است در حالي كه شيميست‌ها با كارهاي آزمايشگاهي روبرو هستند. البته در اين رشته دروس شيمي نيز وجود دارد اما شباهت اين رشته به ساير رشته‌هاي مهندسي ، بخصوص مهندسي مكانيك گرايش حرارت و سيالات بييشتر از شباهت اين رشته به شيمي است. در حقيقت يك مهندس شيمي به عنوان حد واسط بين آزمايشگاه و مصرف‌كننده، از اطلاعات شيميست‌ها استفاده كرده و مواد شيميايي را به توليد صنعتي مي‌رساند.
براي يك شيميست تنها توليد ماده مهم است؛ اين كه وقتي دو ماده با هم تركيب مي‌شود، چه ماده‌اي به وجود مي‌آيد. اما يك مهندس شيمي به طراحي دستگاههايي مي‌پردازد كه ماده فوق را به كيفيت بالايي مي‌رساند.
 

پیرجو

مدیر ارشد
مدیر کل سایت
مدیر ارشد
نكات تكميلي

نكات تكميلي

رشته مهندسي شيمي نسبت به رشته‌هاي مهندسي ديگر جديد است، چرا كه اين رشته زاييده ضرورت و نياز صنعت مكانيك، الكترونيك و عمران مي‌باشد.
براي مثال به مرور زمان صنعت به مهندس مكانيكي احتياج پيدا كرد كه از تحولات و فرآيندهاي شيميايي اطلاع داشته باشد و بتواند دستگاههايي را طراحي كند كه در آنها فرآيندهاي شيميايي اتفاق مي‌افتد. در نتيجه شروع به تربيت مهندسين مكانيكي كرد كه بيش از معمول تحصيل‌كردگان اين رشته از علم شيمي مطلع باشند و اين دسته از متخصصان همان مهندسين شيمي هستند.
در يك پروژه كه با حضور مهندسين رشته‌هاي مختلف انجام مي‌گيرد، مهندس شيمي كار اوليه را بر عهده دارد. براي مثال اگر قرار باشد يك برج براي تقطير ماده‌اي ساخته شود؛ كار طراحي اين برج، تعيين ارتفاع، قطر و نوع موادي كه بايد در ساخت آن به كار برده شود و همچنين تعيين درجه دما و فشار آن بر عهده مهندس شيمي است.
براي مهندسي شيمي به عنوان يكي از رشته هاي فني كاربردي ، كه امروزه گسترش فراواني پيدا كرده است، از سوي ارگانهاي گوناگون تعاريف مختلفي ارائه شده كه در زير به بعضي از آنها اشاره مي شود.
انجمن مهندسين شيمي آمريكا مهندسي شيمي را به صورت زير تعريف كرده است: «مهندسي شيمي عبارتست از كاربرد اصول علوم فيزيكي همراه با مباني اقتصادي و روابط انساني در زمينه هايي كه مستقيماّ به فرآيندها و دستگاههاي لازمه مربوط مي باشند و در آنها ماده به منظور تغيير در حالت، تركيب يا مقدار انرژي تحت عمل قرار داده شود.»
همچنين تعريف ستاد انقلاب فرهنگي ايران از مهندسي شيمي به صورت زير مي باشد:
«فن كاربرد علوم پايه در جهت پياده نمودن فرآيندهاي شيميايي و فيزيكي در مقياس صنعتي .»
بنابراين و با توجه به تعاريف فوق ، مهندسي شيمي را مي توان تلفيقي از علوم گوناگون مانند رياضي، شيمي و فيزيك دانست كه با در نظر گرفتن فاكتورهاي اقتصادي، توليد صنعتي يك فرآورده از طريق فرآيند هاي شيميايي و فيزيكي در مقياس زياد را طراحي و رهبري مي كند.
با نگاهي دقيق تر مي توان ويژگي ها و تواناييهاي موجود در مهندسي شيمي را به طور خلاصه به صورت زير دسته بندي كرد:
-شناخت و بررسي فرآيندهاي فيزيكي و شيميايي متوالي در مسير توليد.
-طراحي سيستمها و دستگاههاي مورد نياز در اين مسير.
-بهينه كردن سيستم از نظر اقتصادي و كيفيت فرآورده ها و ..

به نظر مي آيد كه با توانايي هاي بالا، مهندسي شيمي مي تواند كاربردهاي فراواني در عرصه هاي صنعتي و در زمينه هاي گوناگون داشته باشد. و حقيقت نيز چنين بوده و مهندسي شيمي كاربردهاي بسيار زيادي در موارد مختلف دارد. از جمله اين كاربردها مي توان به موارد زير اشاره كرد:
-صنايع نفت، گاز و پتروشيمي
-صنايع شيميايي( رنگ، مواد شوينده و …)
-صنايع كاني غير فلزي (سيمان، گچ، شيشه، سراميك و …)
-صنايع سلولزي (كاغذ،مقوا، چوب)
-صنايع غذايي و دارويي
-صنايع فرآوري چرم و پوست
-تصفيه آب و پساب و…

باوجود كاربردهاي فراوان مهندسي شيمي ، اين رشته همواره در حال بسط و توسعه بوده و هر روزه افقهاي جديدتري در پيش روي اين رشته قرار مي گيرد.يكي از جديدترين زمينه هاي به وجود آمده، مهندسي بيوتكنولوژي مي باشد.

منبع : دانشجویان ایران
 

mlklee

عضو جدید
من در دوره کار آموزی متوجه شدم اگر با لیسانس وارد بازار کار (پتروشیمی،پالایشگاه و...)بشم باید اپراتوری کنم ودر این صورت درسایی که خوندم همه هیچ میشه .
این دیدگاهم درسته ؟
دلیلشم بگید.;)
 

اشکان فروتن

مدیر بازنشسته
من در دوره کار آموزی متوجه شدم اگر با لیسانس وارد بازار کار (پتروشیمی،پالایشگاه و...)بشم باید اپراتوری کنم ودر این صورت درسایی که خوندم همه هیچ میشه .
این دیدگاهم درسته ؟
دلیلشم بگید.;)
خوب حق دارن
اگه شما جای مسئولان بودی ، به مهندس های ایرانی کارهای طراحی میدادی؟
البته تا اونجایی که میدونم خیلی ها از جمله خودم فعلا" دارن در به در دنبال همون اپراتوریه میدون ، گیرشون نمیاد . . .
 

mlklee

عضو جدید
چرا نمیدادم ؟
خیلی از دانشجواهی ما هستن که تو طراحی حرف ندارن.
یعنی شما حاضرید با این همه درد سر که تا الان پشت سر گذاشتید برید سر اپراتوری و.............
 
بالا